1. Nieruchomości
Nieruchomościami określa się grunty, budynki oraz lokale. Podstawowym zagadnieniem jest kwestia prawa własności nieruchomości i sposoby powstawania tego prawa. Sytuacja gdy prawo własności nieruchomość przysługuje więcej niż jednej osobie nazywa się współwłasnością. Współwłasność jest szczególnie uregulowana z uwagi na potrzebę określenia stosunków zachodzących między współwłaścicielami w trakcie używania tej samej rzeczy. Współwłasność może być zniesiona na żądanie jednego ze współwłaścicieli. Szczególną regulacją objęte są m.in. grunty rolne i leśne oraz budynki będące zabytkami.
2. Nieruchomości jako przedmiot obrotu
Nieruchomości są także przedmiotem obrotu, w ramach którego dochodzi do przeniesienia własności, np. przez sprzedaż czy darowiznę, ale też do oddania do używania nieruchomości innym osobom. Najbardziej typowe w tym kontekście są umowy najmu, dzierżawy i użyczenia. Szczególnym sposobem nabycia własności nieruchomości jest zasiedzenie. Posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze. Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.
3. Inne prawa do nieruchomości, m.in. hipoteka, służebność przesyłu, droga konieczna
Inne prawa dotyczące nieruchomości są prawami do rzeczy cudzej, czyli takiej, do której prawo własności przysługuje innej osobie. Pośród praw rzeczowych występują: prawo użytkowania wieczystego, użytkowanie, służebności gruntowe, służebność przesyłu, hipoteka, spółdzielcze prawa do lokalu czy domu jednorodzinnego. Poza tym można wymienić prawa zobowiązaniowe wynikające np. z umowy najmu, dzierżawy.
• Służebność przesyłu
Służebność przesyłu jest szczególnym ograniczonym prawem rzeczowym, które może być ustanowione w związku z urządzeniami infrastruktury liniowej, tj. urządzeniami służącymi do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz innymi urządzeniami podobnymi wchodzącymi w skład przedsiębiorstwa.
Nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).
• Wywłaszczenie
Wywłaszczenie jest sytuacją przymusowego pozbawienia prawa własności czy innego prawa. Wywłaszczenie może być dokonane tylko na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Jedną z przyczyn wywłaszczenia jest budowa dróg.
4. Księgi wieczyste, ewidencja gruntów i budynków, kataster
Księgi wieczyste prowadzi się w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości. W razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe (rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych). Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie chroni jednak rozporządzeń nieodpłatnych albo dokonanych na rzecz nabywcy działającego w złej wierze. Niezgodność między rzeczywistym stanem prawnym a stanem ujawnionym w księdze wieczystej może być usunięta zwłaszcza wskutek orzeczenia sądowego po wniesieniu powództwa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.
5. Podatki dotyczące nieruchomości
Prawa do nieruchomości, w tym obrót tymi prawami, podlegają opodatkowaniu. W zakresie przenoszenia praw do nieruchomości przede wszystkim wymienić należy opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i prawnych, podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz podatkiem od spadków i darowizn. W zakresie opodatkowania samych praw do nieruchomości zasadniczym podatkiem jest podatek od nieruchomości.